Projektowane zmiany w przepisach o niektórych publicznych placówek systemu oświaty

Obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie publicznych placówek oświatowo-wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (Dz. U. z 2017 r., poz. 1606 z późn. zm.), straci moc z dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki (obecnie w projekcie) w sprawie niektórych publicznych placówek systemu oświaty w związku z wejściem w życie art. 389 pkt 10 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. z 2022 r., poz. 1700).

Proponowane zmiany w projekcie nowego rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie niektórych publicznych placówek systemu oświaty.

Projektowane rozporządzenie określa:

1) rodzaje i szczegółowe zasady działania placówek publicznych: oświatowo-wychowawczych, w tym szkolnych schronisk młodzieżowych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych oraz placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania (np. bursy),

2) w przypadku młodzieżowych ośrodków wychowawczych – warunki i tryb udzielania wychowankom urlopów i przepustek, warunki pobytu nieletnich matek i ich dzieci w tych ośrodkach oraz sposób dokumentowania pobytu nieletnich matek i ich dzieci w tych ośrodkach,

3) wysokość i zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w placówkach.

Zapisy projektowanego rozporządzenia uwzględniają:

1) realizację przez placówki zadań i celów edukacyjnych, wychowawczych, rekreacyjnych oraz opiekuńczych oraz zapewnienie warunków bezpieczeństwa wychowanków, zgodnie z potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi dzieci i młodzieży,

2) pomoc dzieciom i młodzieży w wyborze kierunku dalszego kształcenia i zawodu,

3) realizację zadań profilaktycznych i wspierających rolę wychowawczą i edukacyjną szkoły i rodziny,

4) udzielanie pomocy dzieciom i młodzieży przez wolontariuszy.

Projektowane rozporządzenie przewiduje nowe regulacje dotyczące młodzieżowych ośrodków wychowawczych (MOW) związane z rozwiązaniami wprowadzonymi ustawą o nieletnich, w których będzie realizowany środek wychowawczy, na podstawie postanowienia sądu rodzinnego – w odróżnieniu do dotychczasowego stanu prawnego projektowane przepisy uwzględniają regulacje dotyczące:

1) kierowania do MOW wychowanków z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym,

2) czasowego opuszczenia MOW przez wychowanka w przypadku udzielenia przepustki przez dyrektora MOW zgodnie z art. 180 ustawy o nieletnich,

3) organizowania domów dla matki i dziecka, jako grupy wychowawczej w MOW, o których mowa w art. 135 ust. 2 ustawy o nieletnich.

Dyrektor MOW, w porozumieniu ze swoim organem prowadzącym, będzie:

1) podejmował decyzje dotyczące utworzenia w MOW grup wychowawczych dla nieletnich matek i ich dzieci – prowadzenie takich grup wychowawczych nie jest zadaniem obligatoryjnym,

2) funkcjonowanie w MOW domu dla matki i dziecka będzie wskazywane w statucie MOW.

Z danych zebranych przez Ośrodek Rozwoju Edukacji z 38 MOW, w których przebywają dziewczęta, wynika, że w okresie od dnia 1 września 2021 r. do dnia 15 maja 2022 r. w placówkach tych przebywały 32 wychowanki, które są nieletnimi matkami.

Inne projektowane zmiany – odstąpienie od regulowania spraw ujętych w dotychczasowych przepisach § 14 ust. 3 oraz § 78 ust. 10 rozporządzenia Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r., to jest:

1) współpracy MOW z Rzecznikiem Praw Obywatelskich w zakresie przeprowadzanych w ośrodku wizyt, o których mowa w Protokole fakultatywnym do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętego przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych,

2) zapewniania wychowankowi, podczas pobytu w MOW przez podmioty sprawujące nad nim instytucjonalną pieczę zastępczą, pokrycia kosztów wyżywienia oraz zaopatrzenia wychowanka w odzież, obuwie, środki czystości i środki higieny osobistej oraz leki, okulary, podręczniki i pomoce szkolne, a także kieszonkowe.

Nowe rozporządzenie będzie dotyczyło funkcjonujących obecnie:

• 90 młodzieżowych ośrodków wychowawczych z 4436 wychowankami,
• 83 młodzieżowych ośrodków socjoterapii z 4683 wychowankami,
• 323 specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych z 9070 wychowankami,
• 32 specjalnych ośrodków wychowawczych z 1110 wychowankami,
• 190 ośrodków rewalidacyjno-wychowawczych z 6220 wychowankami,
• 256 placówek zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w czasie pobierania nauki poza miejscem zamieszkania,
• 586 placówek oświatowo-wychowawczych.

Leszek Zaleśny

zwiń >>